Alcohol bij de buren kopen? Binnenkort niet meer als het aan de EU ligt

Boodschappen doen in Duitsland of België is tegenwoordig erg aanlokkelijk. Sommige dingen zijn veel goedkoper dan op eigen bodem, zoals tabak en alcohol. Alleen precies dat is een doorn in het oog van de Europese Unie. De Europese Commissie moet de marktregels herzien volgens sommige lidstaten.

Binnen de Europese Unie groeit de druk om de bestaande regelgeving rond grensoverschrijdende verkoop van tabaksproducten en alcohol aan te scherpen. Meerdere EU-landen hebben de Europese Commissie formeel verzocht om de huidige interne-marktregels te herzien. Aanleiding hiervoor zijn de grote prijsverschillen tussen lidstaten, die ontstaan door uiteenlopende accijnstarieven en belastingstructuren.

In landen met relatief hoge accijnzen op tabak en alcohol, zoals ons eigen land, wijken consumenten steeds vaker uit naar buurlanden waar deze producten aanzienlijk goedkoper zijn. Dit fenomeen leidt niet alleen tot een verlies aan belastinginkomsten voor de landen met hogere heffingen, maar ondermijnt ook het effect van nationale volksgezondheidsmaatregelen. Beleidsmaatregelen die gericht zijn op het terugdringen van alcohol- en tabaksgebruik verliezen hun kracht wanneer burgers deze producten eenvoudig en goedkoper over de grens kunnen aanschaffen.

Denemarken, dat momenteel het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie bekleedt, heeft een concreet voorstel op tafel gelegd. Het land pleit voor een combinatie van een lagere nationale tabaksaccijns en strengere beperkingen op particuliere grensoverschrijdende aankopen. Deze aanpassingen zouden moeten worden vastgelegd in artikel 32 van de bestaande Accijnsrichtlijn, die het vervoer van accijnsgoederen voor persoonlijk gebruik regelt.

Andere lidstaten, waaronder Finland, Estland en Duitsland, benadrukken dat een herziening van de richtlijn niet beperkt kan blijven tot tabaksproducten. De Accijnsrichtlijn is namelijk ook van toepassing op alcoholhoudende dranken. Hoewel de regels voor alcohol momenteel soepeler zijn dan die voor tabak, vrezen deze landen dat een eenzijdige aanpassing kan leiden tot juridische ongelijkheid en marktverstoring.

Volgens de huidige Europese regelgeving mogen particulieren voor eigen gebruik aanzienlijke hoeveelheden alcohol meenemen over de grens. Zo is het toegestaan om 10 liter sterke drank, 90 liter wijn (waarvan maximaal 60 liter mousserende wijn), 20 liter versterkte wijn en 110 liter bier te vervoeren. Deze ruime limieten maken grootschalige particuliere aankopen aantrekkelijk, vooral in grensregio’s.

De komende maanden zal de Europese Commissie beoordelen of en hoe de Accijnsrichtlijn moet worden aangepast. Daarbij wordt gezocht naar een balans tussen het vrije verkeer van goederen, eerlijke belastinginning en effectieve bescherming van de volksgezondheid binnen de EU.